Zachełmna
Wieś Zachełmna położona jest na trasie drogi Zembrzyce-Zachełmna-Stryszów. Zajmując powierzchnię 519 ha. Obszar Zachełmnej stanowi 7 % powierzchni gminy Budzów. Jej obszar zamieszkuje ponad 547 osób i liczy ok. 159 domów mieszkalnych.
We wsi znajduje się Szkoła Podstawowa, Biblioteka Publiczna, Remiza Strażacka. Ponadto we wsi działają Koło Gospodyń Wiejskich oraz Ochotnicza Straż Pożarna.
Zachełmna to wieś rolnicza położona w dolinie potoku Zachełmka, spływającego z południowych stoków Pasma Chełmu (603 m n.p.m.). Znajduje się tutaj wspaniały punkt widokowy na Pasmo Koskowej Góry, Policy Babiej Góry. Piękne tereny, czyste lasy i pola poprzecinane licznymi ścieżkami oraz przepiękne zakątki stwarzają wspaniałe warunki do wypoczynku na łonie natury. Dodatkowo bogactwo roślin i zwierząt stanowi kolejną atrakcję dla odwiedzających ten teren turystów.
Zabytki wsi:
- Kaplica pw. Matki Boskiej Częstochowskiej. Tę murowaną, tynkowaną kaplicę wzniesiono w 1928 r. „Na pamiątkę 10-lecia Wolnej Polski 1918-1928”. Od frontu posiada przeszklony przedsionek natomiast w samym ołtarzu znajduje się kopia wizerunku Matki Bożej Częstochowskiej. Została ona namalowana w 1957 r. w Częstochowie przez malarza Władysława Ciesielskiego. W kaplicy, kilka razy w roku, odprawiane są msze święte.
- Kapliczka murowana na roli Charężówka pochodząca z 1903 r.
- Kapliczka murowana na roli Charężówka. Zniszczona przez powódź w roku 2001 i odbudowana przez mieszkańców Zachełmnej.
- Liczne kapliczki, krzyże i figurki przydrożne z początków XX w.
- Zabytkowy dom drewniany bielony wapnem na roli Sobalówka zbudowany w 1893 r.
- Zabytkowy dom na roli Gwiżdżówka z 1911 r. wraz ze spichlerzem drewnianym z drewna ciosanego.
SOŁTYS WSI ZACHEŁMNA
Marek Grabowski
SKŁAD RADY SOŁECKIEJ
- Jan Wrzodek,
- Dorota Żmuda,
- Wojciech Dobosz,
- Małgorzata Gwiżdż,
- Paweł Kempa,
- Mateusz Kubik