Urząd Gminy w Budzowie

Zasady przyznawania świadczeń z pomocy społecznej – 2023

Kategoria: Pomoc społeczna Opublikowano: 19-06-2023

Na czym polega pomoc społeczna

Pomoc społeczna wspiera osoby i rodziny w wysiłkach zmierzających do zaspokojenia niezbędnych potrzeb i umożliwia im życie w warunkach odpowiadających godności człowieka.

Pomoc społeczna jest instytucją polityki społecznej państwa, mającą na celu umożliwienie osobom i rodzinom przezwyciężenie trudnych sytuacji życiowych, których nie są one w stanie pokonać, wykorzystując własne uprawnienia, zasoby i możliwości.

Zadaniem pomocy społecznej jest podejmowanie działań zmierzających do życiowego usamodzielnienia osób i rodzin oraz ich integracji ze środowiskiem.

Kto ma prawo do świadczeń?

Prawo do świadczeń z pomocy społecznej, jeżeli umowy międzynarodowe nie stanowią inaczej, przysługuje:

  1. osobom posiadającym obywatelstwo polskie mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej;
  2. cudzoziemcom mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej:
    1. na podstawie zezwolenia na pobyt stały, zezwolenia na pobyt rezydenta długoterminowego Unii Europejskiej, zezwolenia na pobyt czasowy udzielonego w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d lub w art. 186 ust. 1 pkt 3 ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach (Dz. U. z 2023 r. poz. 519, 185 i 547), lub w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej statusu uchodźcy lub ochrony uzupełniającej,
    2. w związku z uzyskaniem w Rzeczypospolitej Polskiej zgody na pobyt ze względów humanitarnych lub zgody na pobyt tolerowany – w formie schronienia, posiłku, niezbędnego ubrania oraz zasiłku celowego;
  3. mającym miejsce zamieszkania i przebywającym na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej obywatelom państw członkowskich Unii Europejskiej, państw członkowskich Europejskiego Porozumienia o Wolnym Handlu (EFTA) – stron umowy o Europejskim Obszarze Gospodarczym lub Konfederacji Szwajcarskiej oraz członkom ich rodzin w rozumieniu 2 pkt 4 ustawy z dnia 14 lipca 2006 r. o wjeździe na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, pobycie oraz wyjeździe z tego terytorium obywateli państw członkowskich Unii Europejskiej i członków ich rodzin (Dz. U. z 2021 r. poz. 1697 oraz z 2023 r. poz. 547), posiadającym prawo pobytu lub prawo stałego pobytu na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej.

Z jakich powodów udzielana jest pomoc społeczna?

Pomocy społecznej udziela się osobom i rodzinom w szczególności z powodu:

  • ubóstwa,
  • sieroctwa,
  • bezdomności,
  • bezrobocia,
  • niepełnosprawności,
  • długotrwałej lub ciężkiej choroby,
  • przemocy domowej,
  • potrzeby ochrony ofiar handlu ludźmi,
  • potrzeby ochrony macierzyństwa lub wielodzietności,
  • bezradności w sprawach opiekuńczo – wychowawczych i prowadzenia gospodarstwa domowego, zwłaszcza w rodzinach niepełnych lub wielodzietnych,
  • trudności w integracji cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia 12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach;
  • trudności w przystosowaniu do życia po zwolnieniu z zakładu karnego,
  • alkoholizmu lub narkomanii,
  • zdarzenia losowego i sytuacji kryzysowej,
  • klęski żywiołowej lub ekologicznej.

Jakie są rodzaje świadczeń z pomocy społecznej?

Świadczeniami z pomocy społecznej są:

  1. świadczenia pieniężne:
    1. zasiłek stały,
    2. zasiłek okresowy,
    3. zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy,
    4. zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie,
    5. pomoc na usamodzielnienie oraz na kontynuowanie nauki,
    6. świadczenie pieniężne na utrzymanie i pokrycie wydatków związanych z nauką języka polskiego dla cudzoziemców, którzy uzyskali w Rzeczypospolitej Polskiej status uchodźcy, ochronę uzupełniającą lub zezwolenie na pobyt czasowy udzielone w związku z okolicznością, o której mowa w art. 159 ust. 1 pkt 1 lit. c lub d ustawy z dnia12 grudnia 2013 r. o cudzoziemcach,
    7. wynagrodzenie należne opiekunowi z tytułu sprawowania opieki przyznane przez sąd.
  2. świadczenia niepieniężne:
    1. praca socjalna,
    2. bilet kredytowany,
    3. składki na ubezpieczenie zdrowotne,
    4. składki na ubezpieczenia społeczne,
    5. pomoc rzeczowa, w tym na ekonomiczne usamodzielnienie,
    6. sprawienie pogrzebu,
    7. poradnictwo specjalistyczne,
    8. interwencja kryzysowa,
    9. schronienie,
    10. posiłek,
    11. niezbędne ubranie,
    12. usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania, w ośrodkach wsparcia oraz w rodzinnych domach pomocy,
    13. specjalistyczne usługi opiekuńcze w miejscu zamieszkania oraz w ośrodkach wsparcia,
    14. mieszkanie chronione,
    15. pobyt i usługi w domu pomocy społecznej,
    16. pomoc w uzyskaniu odpowiednich warunków mieszkaniowych, w tym w mieszkaniu chronionym, pomoc w uzyskaniu zatrudnienia, pomoc na zagospodarowanie – w formie rzeczowej dla osób usamodzielnianych.

Komu przysługuje świadczenie pieniężne?

Prawo do świadczeń pieniężnych z pomocy społecznej przysługuje:

  1. osobie samotnie gospodarującej, której dochód nie przekracza kwoty 776 zł,
  2. osobie w rodzinie, w której dochód na osobę nie przekracza kwoty 600 zł,
  3. rodzinie, której dochód nie przekracza sumy kwot kryterium dochodowego na osobę
    w rodzinie

– przy jednoczesnym wystąpieniu co najmniej jednego z powodów wymienionych w art. 7 pkt 2- 15 ustawy o pomocy społecznej lub innych okoliczności uzasadniających udzielenie pomocy społecznej.

Kryteria dochodowe podlegają weryfikacji co 3 lata, z uwzględnieniem wyniku badań progu interwencji socjalnej. Badania progu interwencji socjalnej dokonuje Instytut Pracy i Spraw Socjalnych.

Jak oblicza się dochód?

Za dochód uważa się sumę miesięcznych przychodów z miesiąca poprzedzającego złożenie wniosku lub w przypadku utraty dochodu z miesiąca, w którym wniosek został złożony, bez względu na tytuł i źródło ich uzyskania, jeżeli ustawa nie stanowi inaczej, pomniejszoną o:

  1. miesięczne obciążenie podatkiem dochodowym od osób fizycznych i koszty uzyskania przychodu;
  2. składki na ubezpieczenie zdrowotne określone w przepisach o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych oraz ubezpieczenia społeczne określone w odrębnych przepisach;
  3. kwotę alimentów świadczonych na rzecz innych osób.

Do dochodu nie wlicza się:

  1. jednorazowego pieniężnego świadczenia socjalnego;
  2. zasiłku celowego;
  3. pomocy materialnej mającej charakter socjalny albo motywacyjny, przyznawanej na podstawie przepisów o systemie oświaty;
  4. wartości świadczenia w naturze;
  5. świadczenia przysługującego osobie bezrobotnej na podstawie przepisów o promocji zatrudnienia i instytucjach rynku pracy z tytułu wykonywania prac społecznie użytecznych;
    1. świadczenia pieniężnego, o którym mowa w ustawie z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych (Dz. U. z 2023 r. poz. 388), i pomocy pieniężnej, o której mowa w art. 19 ust. 2 ustawy z dnia 24 stycznia 1991 r. o kombatantach oraz niektórych osobach będących ofiarami represji i okresu powojennego (Dz. U. z 2022 r. poz. 2039), w art. 7a ust. 2 ustawy z dnia 2 września 1994 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących żołnierzom zastępczej służby wojskowej przymusowo zatrudnianym w kopalniach węgla, kamieniołomach, zakładach md uranu i batalionach budowlanych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1774), w art. 5a ust. 2 ustawy z dnia 31 maja 1996 r. o osobach deportowanych do pracy przymusowej oraz osadzonych w obozach pracy przez III Rzeszę i Związek Socjalistycznych Republik Radzieckich (Dz. U. z 2021 r. poz. 1818), w art. 10a ust. 2 ustawy z dnia 16 listopada 2006 r. o świadczeniu pieniężnym i uprawnieniach przysługujących cywilnym niewidomym ofiarom działań wojennych (Dz. U. z 2021 r. poz. 1820) oraz w art. 10 ust. 2 ustawy z dnia 20 marca 2015 r. o działaczach opozycji antykomunistycznej oraz osobach represjonowanych z powodów politycznych;
  6. dochodu z powierzchni użytków rolnych poniżej 1 ha przeliczeniowego;
  7. świadczenia wychowawczego, o którym mowa w ustawie z dnia 11 lutego 2016 r. o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci (Dz. U. z 2022 r. poz. 1577 i 2140);
  8. świadczenia pieniężnego, o którym mowa w 8a ust. 1 ustawy z dnia 7 września 2007 r. o Karcie Polaka (Dz. U. z 2023 r. poz. 192);
  9. świadczenia pieniężnego przyznawanego na podstawie 9 ustawy z dnia 22 listopada 2018 r. o grobach weteranów walk o wolność i niepodległość Polski (Dz. U. poz. 2529);
  10. nagrody specjalnej Prezesa Rady Ministrów przyznawanej na podstawie 31a ustawy z dnia 8 sierpnia 1996 r. o Radzie Ministrów (Dz. U. z 2022 r. poz. 1188);
  11. pomocy finansowej przyznawanej repatriantom, o której mowa w ustawie z dnia 9 listopada 2000 r. o repatriacji (Dz. U. z 2022 r. poz. 1105);
  12. środków finansowych przyznawanych w ramach działań podejmowanych przez organy publiczne, mających na celu poprawę jakości powietrza lub ochronę środowiska naturalnego;
  13. zwrotu kosztów, o których mowa w 39a ust. 1 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. – Prawo oświatowe (Dz. U. z 2021 r. poz. 1082, z późn. zm. 3);
  14. rodzinnego kapitału opiekuńczego, o którym mowa w ustawie z dnia 17 listopada 2021 r. o rodzinnym kapitale opiekuńczym (Dz. U. poz. 2270 oraz z 2022 r. poz. 2140);
  15. dofinansowania obniżenia opłaty rodzica za pobyt dziecka w żłobku, klubie dziecięcym lub u dziennego opiekuna, o którym mowa w 64c ust. 1 ustawy z dnia 4 lutego 2011 r. o opiece nad dziećmi w wieku do lat 3 (Dz. U. z 2023 r. poz. 204);
  16. kwotę dodatku energetycznego, o którym mowa w 5c ustawy z dnia 10 kwietnia 1997 r. – Prawo energetyczne (Dz. U. z 2022 r. poz. 1385, z późn. zm. 4);
  17. kwotę dodatku osłonowego, o którym mowa w 2 ust. 1 ustawy z dnia 17 grudnia 2021 r. o dodatku osłonowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 169 i 295);
  18. kwoty dodatku węglowego, o którym mowa w 2 ust. 1 ustawy z dnia 5 sierpnia 2022 r. o dodatku węglowym (Dz. U. z 2023 r. poz. 141 i 295);
  19. kwotę dodatku dla gospodarstw domowych z tytułu wykorzystywania niektórych źródeł ciepła, o którym mowa w 1 pkt 2 ustawy z dnia 15 września 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach w zakresie niektórych źródeł ciepła w związku z sytuacją na rynku paliw (Dz. U. poz. 1967, z późn. zm. 5);
  20. kwoty dodatku elektrycznego, o którym mowa w 27 ust. 1 ustawy z dnia 7 października 2022 r. o szczególnych rozwiązaniach służących ochronie odbiorców energii elektrycznej w 2023 roku w związku z sytuacją na rynku energii elektrycznej (Dz. U. z 2023 r. poz. 269 i 295).

Procedura przyznania zasiłku, świadczenia:

  • należy zgłosić ustnie lub wnieść podanie na piśmie o udzielenie pomocy do GOPS;
  • pracownik socjalny odwiedza osobę lub rodzinę starającą się o pomoc w jej mieszkaniu /przeprowadza tzw. wywiad środowiskowy/. Poznaje jej sytuację życiową i finansową. Koniecznie trzeba przedstawić dokumenty potwierdzające dochody oraz dołączyć inne zaświadczenia wymagane przez pracownika socjalnego;
  • pracownik socjalny sprawdza również możliwości uzyskania pomocy od krewnych
    w linii prostej (dzieci, rodzice) – dot. alimentacji od krewnych w linii prostej (dzieci – rodzice, rodzice – dzieci);
  • ma podstawie zebranych informacji, pracownik socjalny dokonuje diagnozy sytuacji osoby lub rodziny, formułuje wnioski z niej wynikające i stanowiące podstawę planowania pomocy;
  • GOPS na podstawie powyższych dokumentów wydaje decyzję administracyjną o przyznaniu lub odmowie przyznania świadczenia oraz o powodach wydania takiej decyzji.

Wymagane dokumenty

  • Sytuację osobistą, rodzinną, dochodową i majątkową osoby lub rodziny ustala się na podstawie następujących dokumentów:
  • dowodu osobistego lub innego dokumentu stwierdzającego tożsamość;
  • skróconego odpisu aktu urodzenia dziecka lub książeczki zdrowia dziecka (do wglądu);
  • dokumentów określających status cudzoziemca w Rzeczypospolitej Polskiej;
  • decyzji właściwego organu w sprawie renty, emerytury, świadczenia przedemerytalnego lub zasiłku przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, uposażenia w stanie spoczynku, renty strukturalnej oraz renty socjalnej;
  • orzeczenia komisji do spraw inwalidztwa i zatrudnienia wydanego przed dniem 1 września 1997 r., orzeczenia lekarza orzecznika o niezdolności do pracy, niezdolności do samodzielnej egzystencji, orzeczenia komisji lekarskiej;
  • orzeczenia o niepełnosprawności albo orzeczenia o stopniu niepełnosprawności;
  • zaświadczenia albo oświadczenia o wysokości wynagrodzenia z tytułu zatrudnienia, zawierającego informacje o wysokości potrąconej zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe, koszty uzyskania przychodu;
  • zaświadczenia albo oświadczenia o wysokości wynagrodzenia uzyskiwanego na podstawie umowy agencyjnej, umowy zlecenia, umowy o dzieło albo w okresie członkostwa w rolniczej spółdzielni produkcyjnej lub spółdzielni kółek rolniczych (usług rolniczych), zawierającego informacje o potrąconej zaliczce na podatek dochodowy od osób fizycznych, składki na ubezpieczenie zdrowotne, składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe w części finansowanej przez ubezpieczonego oraz składki na ubezpieczenie chorobowe;
  • zaświadczenia albo oświadczenia o okresie zatrudnienia, w tym o okresach, za które były opłacane składki na ubezpieczenia społeczne, oraz o okresach nieskładkowych;
  • dowodu otrzymania renty, emerytury, zasiłku przedemerytalnego lub świadczenia przedemerytalnego, emerytury pomostowej, nauczycielskiego świadczenia kompensacyjnego, uposażenia w stanie spoczynku, renty strukturalnej oraz renty socjalnej;
  • decyzji o przyznaniu uprawnień kombatanckich, zaświadczenia o uprawnieniach kombatanckich lub legitymacji członka Korpusu Weteranów Walk o Niepodległość Rzeczypospolitej Polskiej;
  • zaświadczenia urzędu gminy albo oświadczenia o powierzchni gospodarstwa rolnego w hektarach przeliczeniowych;
  • zaświadczenia albo oświadczenia o kontynuowaniu nauki szkole podstawowej, szkole ponadpodstawowej lub szkole wyższej;
  • decyzji starosty o uznaniu lub odmowie uznania za osobę bezrobotną, utracie statusu osoby bezrobotnej, o przyznaniu, odmowie przyznania, wstrzymaniu, wznowieniu wypłaty oraz utracie lub pozbawieniu prawa do zasiłku dla bezrobotnych, świadczenia szkoleniowego, stypendium, dodatku aktywizacyjnego albo oświadczenia o pozostawaniu w ewidencji bezrobotnych lub poszukujących pracy;
  • decyzji Zakładu Ubezpieczeń Społecznych o ustaleniu kapitału początkowego;
  • zaświadczenia albo oświadczenia o zobowiązaniu do opłacania składki na ubezpieczenie społeczne rolników;
  • dowodu opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne rolników;
  • dowodu opłacenia składki na ubezpieczenie społeczne przez osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą;
  • zaświadczenia albo oświadczenia o zadeklarowanej podstawie wymiaru składek na ubezpieczenie społeczne osób prowadzących pozarolniczą działalność gospodarczą;
  • zaświadczenia albo oświadczenia, o których mowa w art. 8 ust. 7 i 8;
  • zaświadczenia albo oświadczenia o uzyskaniu dochodu, o którym mowa w art. 8 ust. 11 i 12;
  • decyzji organów przyznających świadczenia pieniężne;
  • oświadczenia o stanie majątkowym

Warunki przyznania świadczeń pieniężnych

Zasiłek stały

Jest to świadczenie obligatoryjne (obowiązkowe) przysługujące na podstawie art. 37 ustawy o pomocy społecznej osobom niezdolnym do pracy z powodu wieku lub całkowicie niezdolnym do pracy, spełniającym kryterium dochodowe i stanowi uzupełnienie dochodu tych osób do kryterium ustawowego.

Zasiłek stały ustala się w wysokości:

  • w przypadku osoby samotnie gospodarującej – różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że kwota zasiłku nie może być wyższa niż 719,00 zł (kwota obowiązuje od 1 stycznia 2022r.) miesięcznie;
  • w przypadku osoby w rodzinie – różnicy między kryterium dochodowym na osobę
    w rodzinie a dochodem na osobę w rodzinie.

Kwota zasiłku nie może być niższa niż 30 zł miesięcznie. Świadczenie to jest zadaniem zleconym gminie, finansowanym z budżetu państwa.

Całkowita niezdolność do pracy oznacza: całkowitą niezdolność do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych albo zaliczenie do I lub II grupy inwalidów lub legitymowanie się znacznym lub umiarkowanym stopniem niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych.

Osoba niezdolna do pracy z tytułu wieku to osoba, która osiągnęła wiek emerytalny określony w art. 24 ust. 1a i 1b oraz w art. 27 ust. 2 i 3 ustawy z dnia 17 grudnia 1998 r. o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych (tekst jednolity Dz. U. z 2021 r. poz. 291 z późn. zm.)

W przypadku złożenia przez osobę, która nie posiada orzeczenia o całkowitej niezdolności do pracy w rozumieniu przepisów o emeryturach i rentach z Funduszu Ubezpieczeń Społecznych lub orzeczenia o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności w rozumieniu przepisów o rehabilitacji zawodowej i społecznej oraz zatrudnieniu osób niepełnosprawnych, wniosku o przyznanie zasiłku stałego wraz z wymaganą dokumentacją oraz potwierdzeniem złożenia wniosku o przyznanie świadczenia uzależnionego od niezdolności do pracy albo wniosku o wydanie orzeczenia o stopniu niepełnosprawności, wszczyna się postępowanie o ustalenie uprawnienia do zasiłku stałego, a następnie po przeprowadzeniu rodzinnego wywiadu środowiskowego:

  • w przypadku spełnienia warunków, o których mowa w art. 37 ust. 1 i 4, z wyłączeniem warunku całkowitej niezdolności do pracy- postępowanie zawiesza się do dnia dostarczenia orzeczenia;
  • W przypadku niespełnienia któregokolwiek z warunków, o których mowa w art. 37 ust. 1 lub 4, z wyłączeniem warunku całkowitej niezdolności do pracy- odmawia się przyznania zasiłku stałego.

Na okres zawieszenia postępowania przyznaje się z urzędu zasiłek okresowy w wysokości i na zasadach określonych w art. 38.

Jeżeli orzeczenie, o którym mowa w ust. 7, zostanie dostarczone w terminie 60 dni od dnia jego otrzymania, zawieszone postępowanie podejmuje się, a prawo do zasiłku stałego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym złożono wniosek o przyznanie zasiłku stałego wraz z potwierdzeniem, o którym mowa w ust. 7. Do ustalenia kwoty zasiłku stałego za okres pobierania zasiłku okresowego w trakcie zawieszenia postępowania art. 37 ust. 6 nie stosuje się.

Jeżeli orzeczenie, o którym mowa w ust. 7, zostanie dostarczone po upływie 60 dni od dnia jego otrzymania, zawieszone postępowanie podejmuje się, a prawo do zasiłku stałego ustala się, począwszy od miesiąca, w którym dostarczono orzeczenie. Do ustalenia kwoty zasiłku stałego za miesiąc, w którym dostarczono orzeczenie, o którym mowa w ust. 7, nie stosuje się art. 37 ust. 6 przypadku pobierania zasiłku okresowego w trakcie zawieszenia postępowania.

W przypadku niedostarczenia orzeczenia, o którym mowa w ust. 7, w terminie 3 lat od dnia zawieszenia postępowania, zawieszone postępowanie podejmuje się urzędu.

Zasiłek okresowy

Świadczenie przysługuje na podstawie art. 38 ustawy o pomocy społecznej i adresowane jest do osób i rodzin bez dochodów lub o dochodach niższych niż ustawowe kryterium oraz zasobach pieniężnych nie wystarczających na zaspokojenie niezbędnych potrzeb życiowych, zwłaszcza ze względu na długotrwałą chorobę, niepełnosprawność, bezrobocie, możliwość nabycia uprawnień do świadczeń z innych systemów zabezpieczenia społecznego.

Zasiłek okresowy ustala się:

  • w przypadku osoby samotnie gospodarującej – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby, z tym że miesięczna kwota zasiłku nie może być wyższa niż kwota kryterium dochodowego na osobę w rodzinie;
  • w przypadku rodziny – do wysokości różnicy między kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.
  • Kwota tak ustalonego zasiłku okresowego nie może być niższa niż 50 % różnicy między:
  • kryterium dochodowym osoby samotnie gospodarującej a dochodem tej osoby;
  • kryterium dochodowym rodziny a dochodem tej rodziny.

Kwota zasiłku okresowego nie może być niższa niż 20 zł.

Okres, na jaki przyznane zostanie to świadczenie, ustala ośrodek pomocy społecznej na podstawie okoliczności sprawy.

Zasiłek celowy i specjalny zasiłek celowy

Zasiłek celowy

Jest to świadczenie fakultatywne przyznawane na podstawie art. 39 ustawy o pomocy społecznej na zaspokojenie niezbędnej potrzeby życiowej, a w szczególności na pokrycie części lub całości kosztów zakupu żywności, leków i leczeniaogrzewania, w tym opału, odzieży, niezbędnych przedmiotów użytku domowego, drobnych remontów i napraw w mieszkaniu, a także kosztów pogrzebu.

Specjalny zasiłek celowy

Jest świadczeniem przysługującym na podstawie art. 41 ustawy o pomocy społecznej i może być przyznane w szczególnie uzasadnionych przypadkach osobie albo rodzinie o dochodach przekraczających kryterium ustawowe – w wysokości nieprzekraczającej odpowiednio kryterium dochodowego osoby samotnie gospodarującej lub rodziny.

Zasiłek i pożyczka na ekonomiczne usamodzielnienie

Świadczenie fakultatywne, przysługujące na mocy art. 43 ustawy o pomocy społecznej – może być przyznawane:

  • w formie pieniężnej– w formie jednorazowego zasiłku celowego lub nieoprocentowanej pożyczki. Pożyczka może być umorzona w całości lub w części, jeżeli przyczyni się do szybszego osiągnięcia celów pomocy społecznej.
  • w formie rzeczowej – polega na udostępnieniu maszyn i narzędzi pracy stwarzających możliwość zorganizowania własnego warsztatu pracy oraz urządzeń ułatwiających niepełnosprawnym pracę. Przedmioty te i urządzenia są udostępniane na podstawie umowy użyczenia.

Gdzie można odwołać się od decyzji w sprawie pomocy?

Do Samorządowego Kolegium Odwoławczego w Krakowie ul. J Lea 10, za pośrednictwem Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Budzowie.

„Posiłek w szkole i w domu”na lata 2019-2023

Dla dzieci i młodzieży pomoc w formie zakupu posiłków realizowana jest w ramach rządowego programu “Posiłek w szkole i w domu” ustanowionego Uchwałą Nr 140 Rady Ministrów z dnia 15 października 2018 r. w sprawie ustanowienia wieloletniego rządowego programu wspierania finansowego gmin w zakresie dożywiania „Posiłek w szkole i w domu ” na lata 2019-2023 (M.P. z 2018r.,poz.1007 z późn. zm.). Ze środków przekazywanych w ramach Programu gminy udzielają wsparcia osobom spełniającym warunki otrzymania pomocy wskazane w ustawie z dnia 12 marca 2004 r. o pomocy społecznej oraz spełniającym kryterium dochodowe w wysokości 200% kryterium, o którym mowa w art. 8 w/w. ustawy – na podstawie Uchwały Nr XL/400/2023 Rady Gminy w Budzowie z dnia 24 lutego 2023 r. w sprawie podwyższenia kryterium dochodowego uprawniającego do korzystania z pomocy społecznej przez osoby objęte rządowym programem „Posiłek w szkole i w domu” na lata 2019-2023.

Celem programu jest zapewnienie posiłku dzieciom, uczniom i młodzieży oraz objęcie pomocą osób dorosłych, zwłaszcza osób starszych, chorych lub niepełnosprawnych i samotnych, w formie posiłku, świadczenia pieniężnego na zakup posiłku lub żywności albo świadczenia rzeczowego w postaci produktów żywnościowych.

Usługi opiekuńcze

Pomoc w formie usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych, z wyłączeniem specjalistycznych usług opiekuńczych dla osób z zaburzeniami psychicznymi, przysługuje osobie samotnej, która z powodu wieku choroby lub innych przyczyn wymaga pomocy innych osób, a jest jej pozbawiona.

Usługi mogą być przyznane również osobie, która wymaga pomocy innych osób a rodzina, a także wspólnie niezamieszkujący małżonek, wstępni, zstępni nie mogą takiej pomocy zapewnić.

Usługi opiekuńcze obejmują pomoc w zaspokojeniu codziennych potrzeb życiowych, opiekę higieniczną, zaleconą przez lekarza pielęgnację oraz w miarę możliwości, zapewnienie kontaktów z otoczeniem.

Przyznanie usług opiekuńczych następuje na wniosek osoby zainteresowanej, jej przedstawiciela ustawowego bądź innej osoby, za zgodą osoby zainteresowanej lub pracownika socjalnego.

Usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze przyznaje się na podstawie:

  • wywiadu środowiskowego wraz ze stosownymi dokumentami potwierdzającymi wysokość dochodu i innych niezbędnych dokumentów do przyznania pomocy,
  • wywiadów środowiskowych przeprowadzonych lub zleconych u małżonka, zstępnych i wstępnych osoby ubiegającej się o pomoc, którzy prowadzą odrębne gospodarstwa domowe lub zamieszkują oddzielnie (wywiad ma na celu ustalenie czy rodzina udziela lub czy ma możliwość udzielenia pomocy),
  • zaświadczenia lekarskiego:
  1. w przypadku usług opiekuńczych wymagane jest zaświadczenie lekarza pierwszego kontaktu, b) w przypadku specjalistycznych usług opiekuńczych zaświadczenie wydane przez lekarza specjalistę z określeniem szczegółowego ich zakresu.

Usługi opiekuńcze oraz specjalistyczne usługi opiekuńcze, przyznawane są przez Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Budzowie w drodze decyzji administracyjnej określającej:

  1. rodzaj, zakres oraz miejsce świadczenia usług oraz odpłatność za ich wykonanie,
  2. czas wykonania usług z określeniem liczby godzin w ciągu dania i liczby dni w tygodniu,
  3. wysokość oraz termin wnoszenia odpłatności z tytułu świadczonych usług opiekuńczych oraz specjalistycznych usług opiekuńczych, ponoszonych przez osobę objętą tą formą pomocy.

Pracownik socjalny w rodzinnym wywiadzie środowiskowym ustala rodzaj i zakres usług oraz ilość godzin jaka będzie konieczna dla zaspokojenia niezbędnych potrzeb osoby zainteresowanej oraz dochody osoby bądź rodziny, w celu określenia warunków odpłatności za świadczone usługi.

Usługi opiekuńcze lub specjalistyczne usługi opiekuńcze mogą być świadczone nieodpłatnie i odpłatnie.

Wysokość odpłatności za usługi opiekuńcze uzależniona jest od sytuacji rodzinnej osoby objętej usługami oraz jej dochodu lub dochodu na osobę w rodzinie.

Dochód, od którego jest obliczona wysokość odpłatności, odpowiada aktualnie obowiązującemu kryterium dochodowemu osoby samotnie gospodarującej, o którym mowa w art. 8 ust. 1 ustawy z dnia 12 marca 2004r o pomocy społecznej i podlega waloryzacji na zasadach określonych w przepisach ustawy.

W przypadku, gdy dochód osoby objętej usługami opiekuńczymi lub dochód na osobę w rodzinie nie przekracza kryterium dochodowego określonego w art. 8 ust. 1 ustawy o pomocy społecznej, usługi świadczone są nieodpłatnie.

Osoby objęte pomocą w formie usług opiekuńczych i specjalistycznych usług opiekuńczych, których dochód przekracza kryterium dochodowe określone w art. 8 ust. 1ustawy o pomocy społecznej, ponoszą odpłatność za usługi opiekuńcze w zależności od dochodu, zgodnie z poniższą tabelą:

Odpłatność za usługi opiekuńcze i specjalistyczne usługi opiekuńcze
Miesięczny dochód osoby samotnie gospodarującej/ dochód rodziny
w stosunku do kryterium dochodowego osoby/ rodziny określonego w art. 8 ustawy o pomocy społecznej w %
Wysokość odpłatności liczona w % dla osoby samotnej lub samotnie gospodarującej Wysokość odpłatności liczona w % dla osób będących w rodzinie
do 100 % bezpłatnie bezpłatnie
powyżej 101%- 150% 5 10
powyżej 151%- 200 % 10 20
powyżej 201%- 300 % 15 30
powyżej 301%- 400 % 30 60
powyżej 400 % 100 100

Uzyskanie świadczeń zdrowotnych

Uzyskanie świadczeń zdrowotnych – Ubezpieczenie zdrowotne (90 dni)

Zgodnie z ustawą z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz. U. z 2021 r, poz. 1285 z późn. zm) do korzystania ze świadczeń opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych na zasadach określonych w ustawie (czyli bezpłatnie, tak jak osoby ubezpieczone) mają prawo osoby inne niż ubezpieczone posiadające obywatelstwo polskie i miejsce zamieszkania na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej, które spełniają kryterium dochodowe, określone w przepisach o pomocy społecznej. Wydanie decyzji o ustaleniu prawa do świadczeń opieki zdrowotnej realizowanych ze środków publicznych następuje na wniosek zainteresowanego, a w przypadku stanu nagłego – na wniosek świadczeniodawcy udzielającego świadczenia opieki zdrowotnej złożony niezwłocznie po udzieleniu świadczenia. Wydanie decyzji administracyjnej poprzedzone jest przeprowadzeniem wywiadu środowiskowego. Wywiad przeprowadzany jest niezwłocznie po otrzymaniu informacji o potrzebie ustalenia uprawnień. Wywiad przeprowadza się w miejscu zamieszkania/ pobytu osoby zainteresowanej.

Celem tej czynności jest ustalenie czy osoba zainteresowana spełnia kryterium dochodowe zgodnie z ustawą o pomocy społecznej oraz ustalenie czy nie występują dysproporcje między udokumentowaną wysokością dochodu a sytuacją majątkową tej osoby.

Decyzja administracyjna w sprawie przyznania lub odmowy przyznania prawa do świadczeń opieki zdrowotnej wydawana jest w terminie miesiąca od daty złożenia wniosku wraz z wymaganą dokumentacją.

Mieszkanie chronione

W Gminie Budzów znajduje się mieszkanie chronione, któremu nadano status mieszkania chronionego treningowego – Uchwała Nr VI/63/2019 Rady Gminy w Budzowie z dnia 26 kwietnia 2019r. w sprawie utworzenia mieszkania chronionego treningowego zmieniona Uchwała Nr XXXI/314/2022 Rady Gminy w Budzowie z dnia 25 lutego 2022r. w sprawie zmiany Uchwały Nr VI/63/2019 Rady Gminy w Budzowie z dnia 26 kwietnia 2019r. w sprawie utworzenia mieszkania chronionego treningowego oraz określenia zasad ponoszenia odpłatności za pobyt w tym mieszkaniu oraz określenia zasad ponoszenia odpłatności za pobyt w tym mieszkaniu. W/w mieszkanie znajduje się w budynku Ośrodka Zdrowia w Budzowie. Pobyt w mieszkaniu chronionym treningowym jest pobytem czasowym i odpłatnym, przyznaje się na wniosek osoby. O pomoc w formie pobytu w mieszkaniu chronionym treningowym ubiegać się mogą osoby opuszczające pieczę zastępczą w rozumieniu przepisów o wspieraniu rodziny i systemie pieczy zastępczej, młodzieżowy ośrodek wychowawczy, zakład dla nieletnich, które spełniają łącznie następujące warunki:

  • ich umieszczenie nastąpiło na podstawie orzeczenia sądu.
  • Ukończyły 18 rok życia, nie ukończyły 25 roku życia, jeżeli kontynuują naukę w szkole
  • Realizują Indywidualny Program Usamodzielnienia,
  • Nie mają możliwości powrotu do środowiska naturalnego,
  • Nie zostali skazani prawomocnym wyrokiem sądu za umyślne przestępstwa lub przestępstwa skarbowe,
  • Nie pozostają w związku małżeńskim,
  • Nie posiadają czasowo innych możliwości zamieszkania i znajdują się w trudnej sytuacji życiowej,
  • Nie posiadają niepełnosprawności ruchowej polegającej na braku możliwości samodzielnego przemieszczania się.

Przyznanie świadczenia w formie wsparcia w mieszkaniu chronionym, a także ustalenia wysokości odpłatności następuje w formie decyzji administracyjnej wydanej przez Kierownika Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Budzowie lub innej osoby upoważnionej przez Wójta Gminy Budzów poprzedzonej wywiadem środowiskowym sporządzonym przez pracownika socjalnego.