Komunikat w sprawie ustalania prawa do świadczeń wychowawczych na rzecz samotnych rodziców
W myśl zapisu art. 8 ust. 2 ww. ustawy (ust. 2 dodany ustawą zmieniającą) „Świadczenie wychowawcze na dane dziecko nie przysługuje, jeżeli osobie samotnie wychowującej dziecko nie zostało ustalone, na rzecz tego dziecka od jego rodzica, świadczenie alimentacyjne na podstawie tytułu wykonawczego pochodzącego lub zatwierdzonego przez sąd, chyba że:
- Drugie z rodziców dziecka nie żyje;
- Ojciec dziecka jest nieznany;
- Powództwo o ustalenie świadczenia alimentacyjnego od drugiego z rodziców zostało oddalone;
- Sąd zobowiązał jedno z rodziców do ponoszenia całkowitych kosztów utrzymania dziecka i nie zobowiązał drugiego z rodziców do świadczenia alimentacyjnego na rzecz tego dziecka;
- dziecko, zgodnie z orzeczeniem sądu, jest pod opieką naprzemienną obojga rodziców sprawowaną w porównywalnych i powtarzających się okresach”.
Zgodnie z nowymi przepisami, prawo do świadczenia wychowawczego w stosunku do dziecka wychowywanego samotnie przez jednego z rodziców będzie uzależnione od ustalenia na rzecz tego dziecka świadczenia alimentacyjnego od drugiego rodzica. Rozwiązanie to jest analogiczne jak przypadku świadczeń rodzinnych. Oznacza to, że rodzice samotni wychowujący dzieci, otrzymujący obecnie zasiłki rodzinne, spełnią także warunek ustalenia alimentów wprowadzany przy przyznawaniu świadczenia wychowawczego. Powyższa zmiana oznacza, że do wniosku o świadczenie wychowawcze rodzic samotnie wychowujący dziecko będzie musiał dołączyć pochodzący lub zatwierdzony przez sąd tytuł wykonawczy, potwierdzający ustalenie świadczenia alimentacyjnego na rzecz dziecka od drugiego rodzica. Może to być odpis podlegającego wykonaniu orzeczenia sądu zasądzającego alimenty, odpis postanowienia sądu ubezpieczeniu powództwa o alimenty, odpis protokołu zawierającego treść ugody sądowej lub ugody zawartej przed mediatorem bądź o umowę o alimenty
w formie aktu notarialnego, w której dłużnik poddaje się egzekucji po zaopatrzeniu
w klauzulę wykonalności nadawaną przez sąd.
Jeśli do wniosku nie zostanie dołączony ww. tytuł wykonawczy ustalający alimenty na dziecko od drugiego rodzica, zastosowanie znajduje tryb postępowania uregulowany w art. 19 ust. 4 – 6 ustawy o pomocy państwa w wychowywaniu dzieci, które również dodane zostały ustawą zmieniającą. W myśl ww. zapisów, organ właściwy przyjmie wniosek, ale wzywa wnioskodawcę do uzupełnienia tego braku w terminie 3 miesięcy pod rygorem pozostawienia wniosku bez rozpoznania. Jeśli wniosek zostanie uzupełniony o brakujący dokument
w wyznaczonym terminie i pozostałe warunki zostaną spełnione, świadczenie wychowawcze będzie przysługiwało od miesiąca złożenia wniosku. Bieg powyższego terminu ulegnie zawieszeniu w przypadku, gdy osoba samotnie wychowująca dziecko nie dostarczy tytułu wykonawczego, w przypadku wydania przez sąd postanowienia w przedmiocie odmowy udzielenia zabezpieczenia w sprawie o alimenty (takie rozstrzygnięcie sądu jest możliwe
w przypadku wystąpienia przez osobę ubiegającą się o alimenty z wnioskiem
o zabezpieczenia powództwa o alimenty). Wskazane jest aby o możliwości takiego rozwiązania informować osoby składające wniosek, bieg terminu ulegnie wtedy zawieszeniu do dnia dostarczenia tytułu wykonawczego. Po dostarczeniu wymaganego tytułu wykonawczego, świadczenie wychowawcze będzie przysługiwać od miesiąca złożenia wniosku, nie wcześniej jednak niż od miesiąca, od którego drugi z rodziców został zobowiązany do zapłaty alimentów. Powyższe rozwiązanie ma na celu umożliwienie dostosowania się do nowych wymogów ustawowych.
Warto podkreślić, o podkreślić, że wymóg ustalenia alimentów na dziecko od drugiego
z rodziców nie ma zastosowania w przypadkach wskazanych enumeratywnie w cytowanym wyżej art. 8 ust. 2pkt. 1-5.
Powyższe opracowano na podstawie opublikowanego przez Ministerstwo Rodziny, Pracy i Polityki Społecznej Podręcznika dla samorządów– przyznawanie świadczeń wychowawczych na okres 2017/2018 (s. 20-22) oraz informacji zamieszczonej pod adresem: http://www.mpips.gov.pl/aktualnosci-wszystkie/swiadczenia-rodzinne/art,9045,500-dla-samotnych-rodzicow.html.